Almanya’ya AB dışındaki ülkelerden iş gücü göçünü düzenleyen tasarı bugün kabinede kabul edildi. Seneye mecliste yasalaşması hedeflenen düzenlemeyle Türkiye gibi ülkelerden Almanya’ya iş gücü göçü kolaylaşacak.Almanya’da eleman açığı nedeniyle geçen yaz havalimanlarında yaşanan karmaşadan beri hükümet yoğun şekilde yeni bir kalifiye iş gücü göçü yasası üzerinde çalışıyor. Düzenlemenin çerçevesini çizen tasarı, bugün nihayet bakanlar kurulunda kabul edildi ve tasarının seneye ilkbaharda yasaya dönüşmesinin amaçlandığı duyuruldu.
Bugün iş gücü göçü tasarısını tanıtan bakanların açıklamalarında, Almanya’da nüfusun daha da yaşlandığına ve 2035’e kadar emekliye ayrılacaklarla birlikte 7 milyon kalifiye elemanın kaybedilecek olmasına dikkat çekildi. Ekonomi ve İklim Koruma Bakanı Robert Habeck Almanya’daki demografik gelişimin yıllardır bilindiğine, lakin bu mevzuda nedense bir göç yasası çıkarılamadığına işaret etti. Habeck “Sadece bilişim alanında 100 bin, güneş ve rüzgar enerjisi alanında da 200 binden fazla eleman açığı var” diyerek durumun ciddiyetine dikkat çekti.
Almanya İktisat Enstitüsü’nün verilerine göre ülkede 2020 yılında 43 milyon 500 bin olan kalifiye eleman sayısı, 2040 yılında 38 milyona düşecek. Almanya Zanaatkar Odaları, sadece kendi branşlarında 250 bin eleman açığı bulunduğunu vurgulayarak acil adımlar atılmasını talep ediyor. Almanya’daki istihdamdan sorumlu daire olan Federal Çalışma Ajansı Lideri Andrea Nahles de, senede 400 bin nitelikli eleman gelmediği sürece Almanya’nın bugün sahip olduğu standartların korunamayacağını belirtip hızla iyileştirmeler yapılması gerektiğini ifade ediyor.
Türkiye gibi ülkelerden kimler gelebilecek
Çerçeve taslağı bugün bakanlar kurulunda gelen düzenleme, Almanya’ya nitelikli iş gücü göçünü kolaylaştırma temelli. Düzenleme bir meslek yahut yüksek okul diploması olan, Almanca ön bilgisi bulunan, mesleksel deneyime sahip, tercihan Almanya ile bağı da olan ve aşikâr bir yaşı da geçmemiş bireylerin Almanya’ya gelmesini kolaylaştıracak. Aslında Mart 2020’de Almanya’ya AB dışından kalifiye iş gücü göçünü kolaylaştıran yasal bir düzenleme yürürlüğe girmişti, ancak düzenlemenin pandemi dönemine denk geldiği için getirisi olmadı. Üstelik iyileştirmelere rağmen diploma denkliğinin sağlanmasındaki bürokrasi, dil bilgisi gibi konulardaki sorunlar ilerleme kaydedilmesini engelledi.
Kabineye bugün gelen taslak, meslek veya yüksek okul diplomasının denklik sürecinin belli şartlar altında Almanya’da da tamamlanmasını mümkün kılıyor. Örneğin Türkiye üzere AB dışındaki bir ülkede 2 yıllık bir meslek eğitimi almış, ilaveten en az 2 yıl da alanında deneyim toplamış ve Almanya’da da kendine iş bulmuş bir kalifiye eleman, diploma denkliği resmen tanınmadan da Almanya’ya gelip çalışabilecek.
Düzenleme Almanca ön bilgisi üzere mevzularda işletmelere daha geniş yetkiler tanıyor. Almanya’da ekonomi ve endüstri, senelerdir hangi elemanın kendilerine daha uygun olduğu konusundaki kararın kendilerine bırakılması için bastırdıysa da kabul edilmiyordu. Yeni yasa bu konuda onlara daha fazla hareket serbestisi tanıyor.
Yeni düzenlemenin bir diğer önemli tarafı da kalifiye görülen bir kişinin illa kendi alanında çalışma zorunluluğunun ortadan kalkacak olması.
Yüksek okul mezunlarının Almanya’ya gelişi önündeki en büyük mahzurlardan olan, yıllık taban gelir sonu da düşürülecek. Böylelikle Almanya’ya gelmeyi isteyip hatta iş de bulan bir kişi sırf geliri asgari sınırın altında kaldığı diye sorun yaşamayacak.
Yasal düzenlemenin mimarı Çalışma ve Sosyal İşler Bakanı Hubertus Heil, “Bugün sunduğumuz yasa ile büyük ve önemli bir adım atıyoruz. Geçmişte olduğu gibi ülkeye göçü bürokrasiye bırakamayız. Almanya’nın refahı ve ekonomik büyüme için iş gücü gelmesine biz çabalamalıyız. Nitelikli eleman göçünü biz istemeliyiz. Aksi takdirde refahın ve toplumsal teminatın garantisi yok” diye konuştu.
Bakan ayrıyeten dünyada 100 milyon civarinda Almanca konuşan insan olduğunu, bunun aslında 83 milyonun Almanya’da yaşadığını da vurgulayarak ülkeye göç için Almanya’nın memleketler arası rekabette çok da avanatajlı olmadığının altını çizdi.
İş ilanları uluslarası istihdam borsasında duyurulacak
Almanya’ya gelmek isteyen kalifiye elemanlara göç konusunda ilk danışmanlık, kendi ülkelerinde yapılacak. Yasal düzenleme ile vize işlem sürelerinin de yine kalifiye elemanlar için hızlandırılması planlanıyor. Bir diğer yenilik de diploması olan ve “büyük potansiyel görülen” elemanların Almanya’ya gelip kendisine iş arayabilmesi için 6 aylığına vize alabilecek olması. Buradaki en kıymetli kaide, kişinin kendi geçimini kendisinin sağlaması kaidesi. Gelen bireye iş deneyimi, lisan bilgisi, yaşı ve Almanya ile bağı üzere kriterlere nazaran puan verilen bir sistem hayata geçirilecek. Fakat puan sisteminin tam olarak nasıl işleyeceğine dair ayrıntıların, taslak kanuna dönüştükten sonra netleşmesi bekleniyor.
Almanya’da istihdam imkanları da “Make it in Germany” üzere resmi siteler üzerinden memleketler arası müracaatlara açık biçimde duyurulacak. Böylelikle farklı ülkelerden başvurmak isteyen bireylerin de daha süratli bilgi sahibi olması hedefleniyor.
Balkanlara açılım genişliyor
Hükümet nitelik aranmayan, yardımcı personellik gerektiren alanlarda da aşikâr müddetliğine gereksinim kontenjanı belirleyip ülkeye personel getirilmesini hedefliyor. Bunun için taslakta görülen kural ise toplu mukavelelerle garanti altına alınmış gelir ölçüsünde maaş ödenmesi. Bu formda piyasanın, düşük fiyat dalına dönüşmesinden korunması amaçlanıyor.
Batı Balkan düzenlemesi olarak bilinen ve 2016’dan beri Arnavutluk, Bosna, Kosova, Kuzey Makedonya, Karadağ ve Sırbistan vatandaşlarının Almanya’da çalışmasına ait 2023’te sona erecek olan düzenleme de süresiz hale getiriliyor. Düzenlemede gelecek kişiler için belirlenen yılda 25 bin kişilik kontenjanın da artırılması amaçlanıyor. Ayrıca uygulamanın kapsamının başka ülkeleri içerecek şekilde genişletilmesi planlanıyor.
Ana muhalefet karşı Tahminlere göre Almanya’daki demografik gelişmeler yüzünden ülkede yaklaşık 43 milyon olan yetişmiş çalışan sayısı 2040 yılında 38 milyona düşecek.
Almanya’da işverenler ve endüstri uzun süredir hükümete ülkeye iş gücü göçünü kolaylaştırması için baskı yapıyor. Almanya Sanayi ve Ticaret Odaları Konseyi (DIHK), istihdam eksikliği nedeniyle pek çok işletmenin ihale almadığı ve çalışma temposunu düşürdüğünü duyurmuştu. Konsey Başkanı Peter Adrian, dpa’ya yaptığı açıklamada, yeni maddeyle AB dışı ülkelerden yetişmiş eleman gelmesinin kolaylaşacağına inandıklarını söyledi. Adrian’a göre eleman açığı, Almanya’da güç masrafları sonrasında işletmelerin karşı karşıya olduğu en büyük ikinci sorun.
Almanya’ya göçe her vakit kuşkulu bakan Hristiyan Birlik Partileri (CDU/CSU) ise yeni düzenlemeyi eleştiriyor. Ana muhalefetteki Hristiyan Birlik Partileri Meclis Küme Lideri Friedrich Merz, AB dışından eleman alınmadan ve yeni bir göçün önü açılmadan evvel, ülkede istihdama dahil edilemeyen yabancıların çalışma hayatına kazandırılmasına odaklanılması gerektiğini savunuyor.
